Ideaal is dat we opgroeien bij ouders die ons liefhebben, zien voor wie we zijn, veiligheid geven en vertrouwen en ons begeleiden als we de wereld ingaan. Helaas heeft bijna niemand ideale ouders. We leren ermee om te gaan, passen ons aan, zorgen dat het zo goed mogelijk gaat met onszelf en ook met onze ouders, van wie we afhankelijk zijn.
De eerste laag van ontwikkelingstrauma ontstaat als onze ouders niet bieden wat we nodig hebben om ons sociaal-biologisch te ontwikkelen. Die ervaring van tekort doet zeer, maakt bang, boos, onzeker. Het zorgt er bijvoorbeeld voor dat we niet zo bekend zijn met uitreiken naar een ander voor hulp, erbij horen ook als we anders zijn, ons toevertrouwen in intimiteit, vertrouwen hebben in de wereld, andere en onszelf. Gelukkig hebben we nog een heel leven om dit te ‘herstellen’ en onze ‘geboorterechten’ ons eigen te maken. Therapie kan hieraan bijdragen.
De tweede laag van ontwikkelingstrauma gaat over strategieën die we ontwikkeld hebben om zo pijnloos mogelijk te overleven. We kunnen ons aanpassen, losmaken van anderen en onszelf (dissociatie), angst en andere emoties ontkennen, anderen ‘pleasen’ en onze eigen behoeften negeren. Deze strategieën zijn emotioneel verbonden met vroeger: als je ze loslaat of overtreedt, komen emoties naar boven met de heftigheid van toen: angst, woede, verlatenheid, verdriet.. In therapie werken we aan het bewust worden van de strategieën en het herkennen van de emoties die hoorden bij toen. Zodat deze geheeld kunnen worden en je de strategie los kunt laten.
De derde laag gaat over heftige gebeurtenissen die plaatsvonden in je jeugd. Geweld, ziektes, ongelukken, verlies, grensoverschrijdingen, om er een paar te noemen. Als hierom heen een liefdevol gezin staat die met geduld en veiligheid je opvangt, dan kun je deze gebeurtenissen prima verwerken. Maar als deze bedding ontbreekt, als het al niet veilig is of je jezelf niet kunt toevertrouwen aan hun steun, dan ontstaat een complexe situatie. Niet alleen heftige gebeurtenissen, maar ook geen bedding om deze te verwerken. In therapie werken we dan eerst aan de bedding om daarna de heftige situaties te verwerken.
