Soms stapelen de stressvolle gebeurtenissen zich op. Verlies, relatieproblemen, gezondheidsklachten, zorgen… dan raakt de rek eruit. Burn-out ligt op de loer. Gevoelens van machteloosheid en twijfel overheersen. Wat doet deze stapeling met je? Hoe kom je hier uit? Hoe verwerk je deze ervaringen?
Eigenlijk kunnen we heel goed met stressvolle situaties omgaan. Zeker als we er wat tijd voor hebben en in goed gezelschap zijn. En we in staat zijn om te reageren op de situatie. Maar het wordt anders als de stressvolle gebeurtenissen zic
h opstapelen. Als er geen tijd is om te reageren, te ervaren wat het met je doet, te ontladen. Dan raakt niet alleen ons hoofd, maar ook ons lichaam, met name ons zenuwstelsel overbelast.
De stress stapelt zich op en kan tot lichamelijke en geestelijke klachten en uitputting leiden. Ons lichaam protesteert, wil dat er tijd komt voor rust en ontspanning. Dit protest kan zo groot worden dat het ons lichaam plat legt. Dan is er sprake van burn-out. Ook chronische pijnklachten, slecht slapen, angst, niet in beweging kunnen komen, zijn vaak signalen van gestapelde stress.
Vaak helpt het al om wat er allemaal gebeurd is, uit elkaar te halen. Dit begint meestal met ‘Poeh, het is veel’. Om dit onder ogen te zien en je daartoe te verhouden, tot rust te komen. Daarna verwerken we de gebeurtenissen één voor één en geven het de aandacht die het nodig heeft. Vaak blijkt dan dat er iets haakt, iets waardoor het zo lastig is om het te verwerken en los te laten.
Als je te lang de behoeften en signalen van je lichaam negeert, neemt je overlevingssysteem het over en ga je ‘burn-out’. Nu zijn de rollen omgedraaid en zul jij ten dienste van je lichaam moeten staan, zodat het kan herstellen. Nu ben je de controle kwijt. Daarom is voorkomen van burn-out zo belangrijk! Luister en doe wat nodig is voor het te laat is! Iedereen wordt daar beter van!
Herstel van burn-out heeft meerdere kanten. Je zenuwstelsel zal langzaam gaan herstellen. Dit ondersteunen met rust en activiteiten op maat vraagt aandacht, geduld en tijd. Heel vaak duurt dit meerdere maanden tot meer dan een jaar. Dit geduld opbrengen, de onmacht die het oproept, soms eenzaamheid en doelloosheid ervaren; het is geen gemakkelijk weg. Maar ook hoor ik veel mensen zeggen: het heeft mijn leven gered, het is de moeite waard om deze weg te gaan!
Hoe ga jij burn-out? Welke patronen bevorderen dat je niet luistert naar signalen van je lichaam? Perfectionisme, bang om afgewezen te worden, geen grenzen durven stellen, ambitie… Deze periode vraagt van je om dit onder ogen te gaan zien. Vaak is dit aangeleerd, leek het toen de beste strategie. Maar nu moet en wil je anders. Dit onder ogen zien, ervaren wat het oproept als je de strategie loslaat kan voorkomen dat je straks weer burn-out gaat.
Therapie is niet het enige wat nodig is in een periode van burn-out. Goed eten, gepast bewegen, zingeving delen, inzicht verdiepen; gebruik deze periode om op alle facetten te werken aan je herstel.
